ایران با تمام استانهای زیبا و ویژگیهای منحصربفردی که هر کدام دارند و برخورداری از جاذبههای بینظیر تاریخی، فرهنگی و طبیعی، هنوز نتوانسته است به جایگاه واقعی خود در صنعت گردشگری جهانی دست یابد. کارشناسان بر این باورند تدوین یک برنامه راهبردی منسجم میتواند زمینهساز جذب میلیونها گردشگر خارجی و رونق اقتصادی باشد.
بر اساس گزارشهای مستند، ایران با داشتن ۲۶ اثر ثبتشده در یونسکو، طبیعت چهارفصل، معماری خیره کننده و میهماننوازیهای مثال زدنیاش، یکی از مقاصد بالقوه گردشگری در جهان به شمار میرود.
با این حال، آمار ورود گردشگران خارجی در مقایسه با کشورهای همسایه مانند ترکیه یا امارات بسیار پایین است.
در بررسی چالشهای پیشروی صنعت گردشگری در ایران به موارد گوناگونی میرسیم که نبود برنامهریزی یکپارچه از جمله آنهاست. فعالیتهای پراکنده و عدم هماهنگی میان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و بخش خصوصی مشکلات زیادی برای فعالان این عرصه به وجود آورده است.
در عین حال مشکلات زیرساختی، کمبود هتلهای استاندارد، حملونقل نامناسب و خدمات ضعیف گردشگری در برخی مناطق موجب شده، اصلاً کسی به فکر ورود گردشگر نباشد، چه برسد خدمت و درآمدزایی!
البته از تصویر نامطلوب و تبلیغات منفی در رسانههای جهانی هم نمیتوان چشم پوشی کرد. گزارشهای مغرضانه و عدم معرفی مناسب جاذبههای ایران در سطح بینالمللی. موجب شده تا نسل جدید در آنطرف مرزها دیگر نام شهرهای ایران را نداند و از پتانسیلهای آن خبری نداشته باشد.
با این اوصاف باید راهکارهایی کلیدی برای توسعه گردشگری ارائه شود که اولین آن تدوین استراتژی ملی گردشگری و ایجاد نقشه راه مشخص با مشارکت همه ذینفعان است.
در گام بعدی بهبود زیرساختها و سرمایهگذاری در هتلها، فرودگاهها و جادههاست که میتواند راه را برای ورود و حرکت گردشگران هموار کند.
تبلیغات هدفمند، استفاده از شبکههای اجتماعی و همکاری با اینفلوئنسرهای بینالمللی هم از مهمترین قسمتها برای تبلیغات و اطلاعرسانی به نسل جدید در دیگر کشورهاست.
آنطور که کارشناسان میگویند، تسهیل صدور ویزا و گسترش ویزاهای الکترونیک و لغو ویزا برای کشورهای بیشتر موجب میشود تا آژانسهای گردشگری رغبت بیشتری برای جذب توریست و آوردن آنها به ایران داشته باشند؛ و البته مهمترین بخش کار آموزش نیروی انسانی است. یعنی تربیت راهنمایان تورها و ارتقای خدمات گردشگری.
بی شک صنعت گردشگری ایران میتواند به یکی از مهمترین منابع درآمد غیرنفتی تبدیل شود، اما این امر مستلزم عزم ملی، برنامهریزی دقیق و اجرای کارآمد است. با اقدامات صحیح، ایران با تمام استانهایش میتوانند به یکی از ۱۰ مقصد برتر گردشگری جهان تبدیل شود.
کشورهایی مانند ترکیه، تایلند و حتی عربستان سعودی نشان دادهاند با برنامهریزی بلندمدت، حتی بدون داشتن جاذبههایی به غنای ایران، میتوان به قطب گردشگری تبدیل شد. ایران با تاریخ چند هزارساله، طبیعت بکر و فرهنگ غنی، پتانسیل بسیار بیشتری دارد و در صورت اجرای سیاستهای درست، میتواند به یکی از مقاصد برتر گردشگری جهان تبدیل شود.
رسیدن ایران به جایگاه اصلی خود در گردشگری جهانی ممکن است، اما نیازمند عزم ملی، مدیریت یکپارچه و سرمایهگذاری هدفمند است. اگر این اصلاحات انجام شود، ایران میتواند نه تنها سالانه ۵۰میلیون گردشگر مثل کشور ترکیه جذب کند، بلکه به یکی از مهمترین مقاصد فرهنگی و اکوتوریسم جهان تبدیل شود.